Dla maturzystów

Dla uczniów

Drogi Maturzysto  zapraszamy do Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej w Krośnie.  W Bibliotece znajdziesz wiele przydatnych pozycji książkowych, które pozwolą ci lepiej przygotować się do matury. 
Skorzystaj w czytelni z kartoteki zagadnieniowej - na pewno znajdziesz wiele materiałów przydatnych do przygotowania prezentacji z języka polskiego

Możesz opracować swoją prezentację w Czytelni Multimedialnej, gdzie masz dostęp do Internetu, całego pakietu Microsoft Office, nagrywarki , drukarki i multimedialnych programów edukacyjnych

Mały poradnik - jak opracować bibliografię załącznikową

MATURZYSTO! Na miesiąc przed egzaminem ustnym z języka polskiego powinieneś przedstawić nauczycielowi swoją bibliografie załącznikową - czyli spis dokumentów, które wykorzystałeś przygotowując prezentację egzaminacyjną.
To opracowanie pomoże Ci to zrobić.
Bibliografia Twoja powinna zawierać:

Literaturę podmiotu - czyli spis tekstów kultury, które wykorzystałeś - np. utwory literackie (wiersze, powieści), plastyczne (np. reprodukcje obrazów, ilustracje rzeźb), muzyczne, filmy

Literaturę przedmiotu - czyli spis dokumentów dotyczących Twojego tematu prezentacji (np. książki, prace w wydawnictwach zbiorowych, artykuły z czasopism, artykuły zamieszczone w Internecie)

Umiejętność powoływania się na wykorzystaną literaturę w pisanych przez siebie pracach stało się umiejętnością wymaganą na egzaminie dojrzałości. Jest to również świadectwo uczciwości autora i poszanowania własności intelektualnej innych osób.

Opis bibliograficzny i bibliografia załącznikowa

Bibliografia załącznikowa to nic innego jak wykaz dokumentów (np. książek, artykułów), z jakich skorzystał autor pisząc określoną pracę, uporządkowany alfabetycznie. Taka bibliografia stanowi gotowe źródło literatury na dany temat i jest wyrazem uczciwości autora pracy. Należy ją umieszczać na końcu pracy: po tekście głównym i uzupełniających go materiałach (aneksach, przypisach), a przed wszelkimi materiałami informacyjno-pomocniczymi (słownikach terminów, wykazach, indeksach, streszczeniach obcojęzycznych, spisem treści). Dopuszcza się zamieszczanie bibliografii po poszczególnych rozdziałach. Podstawowym elementem każdej bibliografii jest opis bibliograficzny, czyli zespół informacji o dokumencie (np. książce, rozdziale w książce, artykule w czasopiśmie, kasecie VHS, stronie www) niezbędny do jego zidentyfikowania, podany w ściśle określonej kolejności.

Pozyskiwanie danych do opisu bibliograficznego

Informacje do opisów dokumentów drukowanych pozyskujemy zawsze ze strony tytułowej dokumentu (nie z okładki). Dopiero gdy brak tam szukanych informacji, należy je pozyskiwać ze strony redakcyjnej lub metryczki znajdującej się na końcu książki, a w następnej kolejności z pozostałych części publikacji. 
W przypadku dokumentów audiowizualnych lub elektronicznych dane przejmuje się z ekranu (odpowiednik strony tytułowej), a w następnej kolejności z etykiety na nośniku oraz z pudełka.
Informacje o autorstwie dokumentu podaje się wówczas, jeśli pracę napisało do trzech autorów. Wówczas należy podać nazwisko i imię każdego autora z pominięciem poprzedzających go tytułów, oddzielając każdy element przecinkiem.
Jeśli brak informacji o autorze lub redaktorze dzieła pierwszym elementem opisu zostaje tytuł. Jeśli na stronie tytułowej widnieje informacja o czterech autorach, co jest częstym zjawiskiem w najnowszych publikacjach, to należy pracę potraktować jako dzieło zbiorowe: pierwszym elementem opisy będzie zatem tytuł dzieła. 
Informacje o kolejnym wydaniu, bez względu na zapis zastosowany w publikacji, podaje się zawsze za pomocą cyfr arabskich. Nie należy podawać informacji o pierwszym wydaniu!
Jeśli w dokumencie brak informacji o roku wydania należy podać datę copyright, datę druku lub przypuszczalną datę wydania.
Numery znormalizowanie – ISBN i ISSN – w przypadku wydawnictw drukowanych należy podawać tylko w opisach całości publikacji (książki, czasopisma), natomiast w przypadku wydawnictw elektronicznych zawsze stanowią element obowiązkowy.
W odniesieniu do publikacji, w których brak informacji o ISBN lub o ISNN, nie podaje się tego elementu w opisie.
Uwaga! Jeśli trudna jest ustalić dane o książce, np. o miejscy czy roku wydania można posiłkować się opisami bibliograficznymi w bazach danych Biblioteki Narodowej (zob.: http://mak.bn.org.pl/w10.htm).

Zasady ogólne sporządzania bibliografii załącznikowej 

Podstawa opisu 
Podstawowym źródłem danych jest karta tytułowa książki lub jej odpowiednik [np. etykieta płyty CD]. 
Kolejność elementów opisu 
Elementy opisu, zarówno obowiązkowe, jak i nieobowiązkowe, należy wymieniać w ustalonej kolejności w zależności od rodzaju opisywanego dokumentu. 
Język i pisownia 
Elementy opisu należy podawać w języku i pisowni, w jakich występują w dokumencie. 
Pisownia wielkich liter powinna być zgodna z praktyką przyjętą w języku lub piśmie, w którym podaje się informacje. 
Interpunkcja 
Należy stosować jednolity system interpunkcji we wszystkich przypisach bibliograficznych. 
Obowiązkowo podajemy w opisie ISBN (International Standard Book Number) dla książek i ISSN (International Standard Serial Number) dla czasopism. 
W cyfrowym identyfikatorze jest zapisana informacja o kraju, wydawcy i o samej publikacji (np. 83 na początku oznacza Polskę). 
W Polsce ISBN nadawany jest od 1974 roku, a ISSN od 1977 roku. 
Nowe normy stosowane są od niedawna, więc bardzo często będziemy mieli do czynienia z przypisami bibliograficznym, w których nie podano ISBN.

Schematy i przykłady przypisów bibliograficznych 

KSIĄŻKA
Autor : Tytuł książki .Wydanie . Miejsce wydania : wydawca rok wydania . ISBN 
Przedstawiono przykładową (najczęściej stosowaną) interpunkcję. 
Elementy nieobowiązkowe zapisane są kursywą. 
Imię autora można zastąpić inicjałem szczególnie wtedy, gdy jest osobą łatwą do zidentyfikowania. 
Książka do 3 autorów 
Sienkiewicz H.: Potop. Warszawa: PIW 1969. T.1-3 
Danielou J., Marrou H.: Historia Kościoła. T.1. Od początków do roku 600. Warszawa: PAX 1984. ISBN 83-211-0577-7 
Praca zbiorowa, antologia 
Mały słownik kultury dawnych Słowian. Red. L. Leciejewicz. Wyd.2. Warszawa: Wiedza Powszechna 1988. ISBN 83-214-0499-5 
Od Chaucera do Larkina. 400 neśmiertelnych wierszy 125 poetów anglojęzycznych z 8 stuleci. Tłum. i opr. St. Barańczak. Kraków: Znak 1993. ISBN 83-7006-321-7 
Opis fragmentu książki 
Heistein J.: Historia literatury włoskiej. Zarys. Wyd.2. Wrocław 1987, s. 69-79 
Drawicz A.: Wstęp. W: Bułhakow M.: Mistrz i Małgorzata. Wrocław: Ossolineum1990. s.V-LXXXIV. 
Opis fragmentu pracy zbiorowej 
Cardini F.: Wojownik i rycerz. W: Człowiek średniowiecza. Pod red. J. Le Goffa. Warszawa 2000, s. 97-142 

ARTYKUŁ Z CZASOPISMA
Autor artykułu : Tytuł artykułu . " Tytuł czasopisma " rok , numer czasopisma , numery stron 
Przy opisie fragmentu (artykułu) ISSN nie jest obowiązkowy. 
Kołątaj W.: Tak powstały piramidy. "Wiedza i Życie" 2002, nr 7, s.50-55 

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE
Typ nośnika elektronicznego należy podawać w nawiasach kwadratowych po tytule. 
Zaleca się stosowanie następujących określeń lub ich odpowiedników: 
[online] [CD-ROM] [taśma magnetyczna] [dyskietka] 
Kopaliński W.: Wielki multimedialny słownik W. Kopalińskiego [CD-ROM]. Warszawa: PWN 2000 

Artykuł z e-czasopisma 
Skwirowski Piotr: Lista wrogów przedsiębiorczości. W: "Gazeta Wyborcza" [online]. 20-11-2003 [dostęp 21 listopada 2003]. Dostępny w Word Wide Web: 
http://www1.gazeta.pl/wyborcza/1,34513,1786764.html 
Dryzek Helena: Internauta w bibliotece. W: "EBIB Elektroniczny Biuletyn Informacyjny Bibliotekarzy" [online]. 2003 nr 7 [dostęp 20 listopada 2003]. Dostępny w Word Wide Web: 
http://ebib.oss.wroc.pl/2003/47/dryzek.php ISSN 1507-7187 

Film i dokument dźwiękowy 
Pan Tadeusz [Film]. Reż. Andrzej WAJDA. Warszawa: Vision Film, 2000. 1 kas. VHS 
lub 
Wajda A. (Reż): Pan Tadeusz [Film]. Warszawa 2000. 1 płyta DVD. 
Pawlikowska-Jasnorzewska M.: Wiersze. [Dokument dźwiękowy]. Warszawa: Polskie Nagrania 1988. Taśma magnet.KS 


Autor: Katarzyna Materna